Konuşmak mümkün müdür?

Konuşmak dendiğinde birden fazla şey anlaşılabilir;

  • Kendi kendine konuşmak
  • Kitlelere konuşmak
  • İnsanların birbirleriyle konuşması

Benim konuşmaktan ilk anladığım, iki insanın konuşmasıdır. Kendi kendine konuşmak, düşünmek demektir. Kitlelere konuşmak da seslenmek demektir ya da konuşma yapmak. İlk anlamıyla konuşmak eylemini iki insanın konuşması olarak anlıyorum, ve bu bağlamda tekrar soruyorum;

Konuşmak mümkün müdür?

İki insanın konuşmasından ise sonucunda anlaşmayı getirecek bir eylemi kastediyorum. Tabi aslında soru şu olmuş oluyor;

Konuşarak anlaşmak mümkün müdür?

Biri bir şey söylediğinde bu bilgi karşı tarafa doğrudan gitmez. Anlamak için anlayacak öznenin ona gelen verileri alıp onlar ile bir anlam inşa etmesi gerekir.

Konuşmak A kişisi B kişisine X dedi, B kişisi A kişisine Y dedi şeklinde A –X–> B, B –Y–> A olarak görselleştirilecek bir eylem gibi görünse de olan şey aslında A kişisinin B kişisine X’in aklına gelebilecek tüm varyasyonlarını iletmesi, X değilleri iletmesi ve X’in ne olduğu ile ilgili B kişisine sağlıklı bir veri seti iletmesi, bu veri seti ile B kişisinin X bilgisini kendi zihninde inşa etmek için bir efor sarfetmesi ve zorunlu olarak X olamayan, ama A’nın B’den aldığı veriler doğrultusunda B’nin yeterli bir X nosyonuna ulaştığı kanaatini getirerek B kişisinde X’ bilgisinin oluşmasıdır.

Konuşmaya uzaktan baktığınızda iki kişi doğrusal olarak anlaşır gibi görünür. Ama aslında yeni bir konuda anlaşmanın zorluğu ve spiralliğinden görüleceği üzere anlaşmak için konuşmaktan fazlasına ihtiyaç vardır.

Üzerinde anlaşılmış olan konularla ilgili konuşmak, çoğunlukla şahit olduğumuz şey olduğundan olsa gerek, konuşmayı doğrusal gösterir. Ama mutlak anlaşma mümkün olmadığından, teyit adımı atılmadan yapılmış tüm konuşmalar potansiyel olarak yanlış anlaşılmayı, yani asıl konudan tolere edilemeyecek kadar sapmayı, barındırır. Teyit adımı ise en azından bir yanlış anlaşılma varsa da bunun karşılıklı onaya tabi tutulmuş olması itibari ile oluşabilecek yanlış anlaşılmanın doğuracağı sonuca beraber katlanmayı kolaylaştıran zemini oluşturan medeni bir reflekstir.

İlgili yazılar;