İnsan yetişkin olana kadar ebeveynleri veya hocaları, öğretmenleri veya kendisi tarafından yetiştirilir. Yetişmemiz beklenen bu şey tam olarak nedir? Temelde topluma uyumlu bir birey olmaya yetişmeye çalışıyoruz. Topluma uyumlu olmanın gerekliliği ise belki de insanı bugünkü insan yapan en yaygın hayatta kalma biçimi olan toplu yaşamdan doğan zorunlu bir gerekliliktir.

Öyle ya da böyle, o kültürde ya da bu kültürde, her insan bir topluma doğar. Yeni doğan bu insan, bir potansiyel ile dünyaya gelmiştir. Bu potansiyel büyük de olsa küçük de olsa, nihayetinde bir potansiyeldir ve harekete geçmedikçe potansiyel olarak kalacaktır. Dolayısıyla yeni doğmuş bir kişi doğduğu ilk andan itibaren öğrenmeye, yetiştirilmeye, yetişmeye başlar, içine doğduğu toplumla entegre bir insan olmaya yetişmeye. Yetiştiğinde ise ona artık yetişkin diyeceğiz.

{ Eğitimin, yetiştirilmenin temel taşlarından biri olarak terbiye }

Aklın sezgisel ve düşünsel halleri vardır. Sezgisel halinde akıl, hızlı ama muhakeme yapmadan çalışır. Düşünsel halinde ise yavaş ve muhakeme ile çalışır. Sezgisel akıl o ya da bu sebeple öğrenilmiş davranışları, anlayışları barındırır ve pratik hayatta çoğunlukla aktiftir. Düşünsel akıl anlık bir olayda yanlış ya da eksik çalışacağından aktif değildir, ancak sular durulduğunda geriye dönüp bakarken, “ben ne yaşadım” derken aktif hale gelir, ya da gelebilir, ya da gelmelidir.

{ terbiye sezgisel aklın topluma uygun hale getirilmesidir }

{ terbiye yapısı gereği hiyerarşiye ve otoriteye ihtiyaç duyar. Bunun sebebi bilinçle varılamayan duygusal hafızanın ancak yaşanarak oluşabilmesidir. Bu hafızanın yaşanmadan oluşabilmesi ancak bir simülasyon ile olur. Bu simülasyon ise gerçek olmayan kuralların varmış gibi ortaya konmasını gerektirir. Bu da fiziksel engellerin suni olarak konması demektir. Bu fiziksel engellerin, duvarların koruyucusu da bir otorite sahibi olmuş olur. Bu da ancak bir hiyerarşi ile mümkün olur. Geçici bir hiyerarşi. Usta/çırak, hoca/talebe, öğretmen/öğrenci ebeveyn/çocuk vb. }

{ terbiye almış biri topluma uyumlu davranırken düşünmek zorunda değildir. }

{ farklı terbiye almış biri yeni bir topluma uyum sağlamakta zorlanır, kendisini yeni bir terbiye almaya açık tutmalıdır. yetişkin konumdan çocuk konumuna düşüş yetişkinliğe bir kere ermiş biri için zor olsa da kontrollü ve geçici bir hiyerarşi bunu kolaylaştırabilir. }